สวัสดีครับ

ตอนนี้เป็นตอนหาคู่นะครับ ไม่ทราบว่าพี่ๆ น้องๆ เพื่อนๆ มีคู่ควงหรือยังครับ?? ถ้าไม่มี เราจะจัดคู่ให้ครับ

คู่ควง คือการเลียนเสียง ซึ่งทางดนตรีไทยมีคู่ควงอยู่ 4 คู่ คือ
คู่ซอล, คู่ลา, คู่เรสูง และ คู่โดสูง

สัญลักษณ์ ในที่นี้กระผมจะใช้วงกลมล้อมรอบตัวโน้ตที่เป็นตัวควงนะครับ

ตัวอย่างการเขียนโน้ตคู่ควง

การเป่าโน้ตคู่ควง คือ การเป่าโน้ตตัวอื่นเพื่อเลียนเสียงโน้ตตัวจริง (เป่าให้เสียงใกล้เคียงกับโน้ตตัวจริงที่สุด) โดยใช้ลมยาวลมเดียวกันกับโน้ตตัวจริง
อาจารย์โสภณสอนกระผมไว้ว่า ขลุ่ยที่ดี เมื่อเป่าคู่ควงเทียบกับโน้ตตัวจริงแล้ว เสียงจะต้องไม่แตกต่างกัน หรือใกล้เคียงกันมาก (แต่ก็ขึ้นอยู่กับความสามารถของคนเป่าด้วยนะครับ ถ้าฝึกเป่าคู่ควงยังไม่ได้แล้วไปลองเลือกขลุ่ยด้วยวิธีนี้ก็คงไม่มีดีสักเลาจริงไหมครับ อิอิ )

เรามาฝึกเป่าคู่ควงกันที่ละตัวนะครับ โดยเริ่มจาก

คู่ควงซอล
ภาพด้านล่างแสดงการปิดรูขลุ่ยครับ ระหว่างโน้ตตัวจริง(ซ้ายมือ)กับโน้ตตัวควง(ขวามือ)
วงกลมสีดำหมายถึงปิดนิ้วนะครับ วงกลมสีขาวหมายถึงเปิดนิ้ว

จาำกภาพจะเห็นว่า
- โน้ตซอลจริงหรือซอลแท้เราก็ปิด-เปิดนิ้วตามปกติ
- โน้ตซอลควง เราเปิดนิ้วโดต่ำ และนิ้วซอล ส่วนรูที่เหลือปิดหมดครับ

เอาล่ะครับ เมื่อเราเข้าใจการปิด-เปิดนิ้วกันแล้ว ก็เริ่มฝึกเป่ากันเลยตามโน้ตด้านล่างครับ
เป็นการเป่าโน้ต 2 ตัวใน 1 ห้อง อย่างที่บอกไว้ตั้งแต่แรกครับ ว่าเป่าโน้ตคู่ควงต้องใช้ลมยาวลมเดียวกันกับโน้ตแท้ สังเกตสัญลักษณ์สะพานโค้งบนตัวโน้ตนะครับ มีสะพานโค้งคร่อมทั้งสองตัว แปลว่าต้องเป่าลมยาวลมเดียวกันครับ

เมื่อฝึกเป่าข้างบนจนเสียงโน้ตแท้กับโน้ตควงใกล้เคียงกันแล้ว ต่อไปฝึกเป่าให้เร็วขึ้น โดยเป่า 3 ตัวโน้ตใน 1 ห้องครับ
ตามโน้ตด้านล่าง ซอลควงจะเป็นตัวกลางนะครับ

เหมือนเดิมครับ อย่ายกนิ้วสูง
วันนี้ก็จัดคู่ให้หนึ่งคู่ หวังว่าคงมีความสุขนะครับ อิอิ
ยังไม่จบนะครับ แล้วเจอกันใหม่ครับ
ถาวร จำนงค์ภักดี

คู่ควงลา
ภาพด้านล่างแสดงการปิดรูขลุ่ยครับ ระหว่างโน้ตตัวจริง(ซ้ายมือ)กับโน้ตตัวควง(ขวามือ)
วงกลมสีดำหมายถึงปิดนิ้ว วงกลมสีขาวหมายถึงเปิดนิ้วนะครับ

จาำกภาพจะเห็นว่า
- โน้ตลาจริงหรือลาแท้เราก็ปิด-เปิดนิ้วปกติ
- โน้ตลาควง เราเปิดนิ้วโดต่ำ เร และที ส่วนรูที่เหลือปิดหมดครับ

เมื่อเราเข้าใจการปิด-เปิดนิ้วแล้ว ก็เริ่มฝึกเป่าคู่ควงลากันตามโน้ตด้านล่างเลยครับ
เป็นการเป่าโน้ต 2 ตัวใน 1 ห้อง อย่าลืมนะครับว่าเป่าโน้ตคู่ควงต้องใช้ลมยาวลมเดียวกับโน้ตแท้ สังเกตสัญลักษณ์สะพานโค้งบนตัวโน้ตนะครับ มีสะพานโค้งคร่อมทั้งสองตัว

การฝึกเป่าคู่ควงทุกตัว เราควรฝึกเป่าซ้ำๆ เหมือนตัวอย่างนี้นะครับ เป่าแล้วก็ฝึกฟังเสียงที่เราเป่าว่าใกล้เคียงกันหรือไม่

เมื่อฝึกเป่าข้างบนจนเสียงโน้ตแท้กับโน้ตควงใกล้เคียงกันแล้ว ต่อไปฝึกเป่าให้เร็วขึ้น โดยเป่า 3 ตัวโน้ตใน 1 ห้องครับ
ตามโน้ตด้านล่าง ลาควงจะเป็นโน้ตตัวกลางนะครับ

ตัวอย่างนี้เป่าค่อนข้างช้าครับ เพื่อให้เห็นการปิดเปิดนิ้วชัดๆ ถ้าฝึกจนคล่องแล้วก็ให้เพิ่มความเร็วขึ้นให้ลงจังหวะนะครับ

สำหรับพี่ๆ น้องๆ ที่ไม่เคยฝึกเป่าคู่ควง เมื่อลองเป่าแล้วอาจจะฟังเสียงไม่ออกว่าใกล้เคียงกันหรือไม่ ก็ต้องพยายามฟังให้ดีนะครับ สู้ๆ

คู่ควงโดสูง
ภาพด้านล่างแสดงการปิดรูขลุ่ยครับ ระหว่างโน้ตตัวจริง(ซ้ายมือ)กับโน้ตตัวควง(ขวามือ)
วงกลมสีดำหมายถึงปิดนิ้ว วงกลมสีขาวหมายถึงเปิดนิ้วนะครับ

จาำกภาพจะเห็นว่า
- โน้ตโดสูงแท้ เราปิด-เปิดนิ้วปกติ
- โน้ตโดสูงควง เราปิดหมดทุกนิ้วครับ
เมื่อเราเข้าใจการปิด-เปิดนิ้วแล้ว ก็เริ่มฝึกเป่าคู่ควงโดสูงกันตามโน้ตด้านล่างเลยครับ
เป็นการเป่าโน้ต 2 ตัวใน 1 ห้อง อย่าลืมนะครับว่าเป่าโน้ตคู่ควงต้องใช้ลมยาวลมเดียวกับโน้ตแท้ และพยายามเป่าให้โน้ตแท้และโน้ตควงเสียงดังเท่ากันนะครับ

การฝึกเป่าคู่ควงทุกตัว เราควรฝึกเป่าซ้ำๆ เป่าแล้วก็ฝึกฟังเสียงด้วยนะครับ

เมื่อฝึกเป่าข้างบนจนเสียงโน้ตแท้กับโน้ตควงใกล้เคียงกันแล้ว ต่อไปฝึกเป่าให้เร็วขึ้น โดยเป่า 3 ตัวโน้ตใน 1 ห้องครับ
ตามโน้ตด้านล่าง โดสูงควงจะเป็นโน้ตตัวกลางนะครับ

เหลือคู่ควงเรสูงอีกนะครับ พรุ่งนี้มาติดตามกันใหม่

คู่ควงเรสูง

ภาพด้านล่างแสดงการปิดรูขลุ่ยครับ ระหว่างโน้ตตัวจริง(ซ้ายมือ) กับโน้ตตัวควง(ขวามือ)
วงกลมสีดำหมายถึงปิดนิ้ว วงกลมสีขาวหมายถึงเปิดนิ้วนะครับ

จาำกภาพจะเห็นว่า
- โน้ตเรสูงแท้ เราปิด-เปิดนิ้วปกติ
- โน้ตเรสูงควง เราเปิดหมดทุกนิ้ว (ระวังขลุ่ยร่วงนะครับ อิอิ )
เมื่อเราเข้าใจการปิด-เปิดนิ้วแล้ว ก็เริ่มฝึกเป่าคู่ควงเรสูงกันตามโน้ตด้านล่างเลยครับ
เป็นการเป่าโน้ต 2 ตัวใน 1 ห้อง อย่าลืมนะครับว่าการเป่าโน้ตคู่ควงที่ถูกต้องนั้น ต้องใช้ลมยาวลมเดียวกับโน้ตแท้ และพยายามเป่าให้โน้ตแท้และโน้ตควงเสียงดังเท่ากัน การทีจะเป่าให้ได้เสียงใกล้เคียงกันนั้น ไม่ได้หมายถึงใช้ลมเท่ากันนะครับ โน้ตตัวจริงอาจจะใช้ลมแรงกว่าโน้ตตัวควงก็ได้หรือน้อยกว่าก็ได้ ขึ้นอยู่กับขลุ่ยแต่ละเลาครับ ดังนั้นจึงจำเป็นอย่างมากที่เราต้องฝึกฟังเสียงคู่ควงและปรับลมให้เข้ากับขลุ่ยเลานั้นๆ ครับ

เหมือนเดิมครับ การฝึกเป่าคู่ควงทุกตัว เราควรฝึกเป่าซ้ำๆ เป่าแล้วก็ฝึกฟังเสียงด้วย

เมื่อฝึกเป่าข้างบนจนเสียงโน้ตแท้กับโน้ตควงใกล้เคียงกันแล้ว ต่อไปฝึกเป่าให้เร็วขึ้น โดยเป่า 3 ตัวโน้ตใน 1 ห้องครับ
ตามโน้ตด้านล่าง เรสูงควงจะเป็นโน้ตตัวกลางนะครับ

จบแล้วนะครับในเรื่องของคู่ควง



ไม่ว่าจะเป่าคู่ควงคู่ไหน พอจะสรุปเป็นประเด็นสำคัญได้ดังนี้นะครับ
- เป่าโน้ตตัวควงใช้ลมยาวลมเดียวกับโน้ตแท้
- เ่ป่าแล้วเสียงโน้ตแท้กับโน้ตควงต้องเหมือนกันหรือใกล้เคียงกันมากๆ ต้องฝึกฟังด้วย
- การที่จะเป่าให้ได้เสียงโน้ตที่่เท่ากันนั้น เราต้องใช้ลมเบา-แรง ให้เหมาะกับขลุ่ยเลานั้นๆ

ควงให้ได้ทั้ง 4 คู่นะครับ
ไม่เข้าใจตรงไหนสอบถามกันมาได้ครับ
หากมีจุดไหนผิดพลาด กระผมต้องขออภัยและยินดีแก้ไขครับ

ถาวร จำนงค์ภักดี

แล้วเสียงจริงกับเสียงควงเราจะใช้แบบไหนครับ
ซึ่งเสียงก็ไม่ได้ต่างกันหรือต่างกันน้อยมาก แล้วมีผลต่อการเล่นเพลงอย่างไรครับ

สวัสดีครับคุณสิทธิชัย

การเป่าคู่ควงเป็นลูกเล่นหรือเทคนิคพิเศษ ใช้เมื่อมีตัวโน้ตสองหรือสามตัวเป็นโน้ตเสียงเดียวกัน เช่นโน้ตสามตัวเหมือนกันก็เล่นตัวแรกเป็นเสียงจริง ตัวที่สองเป็นเสียงควง และตัวที่สามเป็นเสียงจริงครับ
เสียงจริงจะชัดกว่าเสียงควง เสียงควงจะออกเหน่อนิดหน่อยครับ ทำให้ฟังแล้วไพเราะกว่าการเล่นเสียงจริงติดต่อกันทั้งสองหรือสามตัว เพิ่มเสน่ห์ของการเป่าขลุ่ยครับ แต่ขลุ่ยของเราคู่ควงต้องไม่เพี้ยนนะครับ